Sumy w służbie archeologii osad prekolumbijskich

Awatar użytkownika
zzyx
Posty: 204
Rejestracja: poniedziałek 15 mar 2021, 15:23
3
Lokalizacja: Warszawa - Dolny Mokotów - Sielce
Imię: Iwona
Has thanked: 58 times
Been thanked: 75 times

Czy rybki akwariowe mogą przyczynić się do poznania dokładnego czasu zasiedlenia osad prekolumbijskich w Ameryce Południowej? Niezupełnie, ale ich bliscy kuzyni już tak.

Niemal każdy akwarysta zetknął się w swojej karierze z uroczymi sumikami funkcjonującymi pod nazwą kiryśnik czarnoplamy (Megalechis thoracata). Nota bene może on kandydować do miana mojej ukochanej ryby wszechczasów nr 3, ale nie jest tak ciekawy jak poprzednie dwa, więc nie wiem czy warto o nim pisać.

Sumy te mają wyraźny dymorfizm płciowy – dorosły samiec ma wydłużone, pogrubione i w odróżnieniu od reszty ryby, która jest czarno-brązowa, rudawe, wpadające w pomarańcz pierwsze promienie płetw piersiowych.

Ich bliscy kuzyni, Hoplosternum litorale, charakteryzują się takim samym dymorfizmem, ale różnice płciowe zmieniają się sezonowo. Najwyraźniejsze, grube i długie promienie płetw piersiowych u dorosłych samców występują na początku okresu rozrodczego w ścisłym związku z początkiem pory deszczowej. Potem znikają, aż do następnej pory deszczowej. Różnice są widoczne także w szkielecie. Zjawisko to wykorzystali archeolodzy badający osady prekolumbijskie do datowania pory roku z jakiej pochodzą wykopaliska, na podstawie szczątków kostnych ryb. Pewnie służyły za obiad mieszkańcom osad, bo to spore rybki i nadal są łowione i jedzone. Artykuł niestety jest po hiszpańsku, ale streszczenie jest po angielsku https://revistas.unne.edu.ar/index.php/ ... /6504/6093.

Tak na marginesie. Megalechis thoracata dawniej zaliczano do rodzaju Hoplosternum i w starszych książkach kiryśnik czarnoplamy figuruje pod niepoprawną nazwą Hoplosternum thoracata.
ODPOWIEDZ