Ślimakarium.

[DanielP]

Ślimaki to często dodatkowi czy niedoceniani mieszkańcy naszych zbiorników. Założyłem ten post ponieważ pomyślałem sobie, że dobrze byłoby stworzyć temat dedykowany zbiornikom dla ślimaków. Mam oczywiście świadomość tego, że jest wiele gatunków ślimaków, które wymagają zupełnie innych warunków w zbiorniku i dlatego uważam, że warto poddać ten temat dyskusji i rozłożyć go na czynniki pierwsze. Do dzieła @zzyx na Ciebie szczególnie liczę.

[zzyx]

Do dzieła @zzyx

Wywołana do tablicy:
Z punktu widzenia ślimaka ważne są następujące rzeczy:

1. Przestrzeń życiowa – do długotrwałego przetrzymywania powinno się zapewnić litraż 10 l na średniej wielkości ślimaka wielkości 2-5 cm (ha ha, powiedzcie to świderkom…)

2. Jakość wody – pomimo, że wiele gatunków ślimaków nie jest specjalnie wrażliwa na stężenia związków azotu, to ze względu na ich szybką przemianę materii to regularne podmiany i wydajna filtracja biologiczna zbiorników jest koniecznością. Inna sprawą jest twardość i zawartość wapnia, ale to omówię w osobnym punkcie. Ślimaki są szczególnie wrażliwe na zawartość związków miedzi w wodzie (uwaga na instalacje z rur miedzianych) i ogólnie na wszelkie chemikalia, najlepiej unikać dodawania różnych polepszaczy akwaryjnych a nawet dużych dawek nawozów, choć zwykłe nawożenie nie powinno szkodzić.

3. Tlen – na ogół ślimaki akwariowe nie mają jakichś specjalnych wymagań tlenowych, niektóre oddychają powietrzem (jak ślimaki z rodziny Ampulariidae) i im trzeba zapewnić swobodny dostęp do powierzchni wody, tym bardziej, że niektóre, np. Asolene spixii nie mają długiego syfonu do oddychania jak ampularia, inne ze względu na środowisko w jakim żyją, np. świderki zagrzebane w mule, są odporne na brak tlenu. Największe wymagania tlenowe mają gatunki żyjące w strumieniach i szybkim nurcie i oddychające skrzelami – niektóre neritiny, Brotia pagdula, i co ciekawe, zatoczki, które nawet mają we krwi hemoglogbinę, jak my – ludzie, która zapewnia wydajniejsze przenoszenie tlenu niż powszechna wśród ślimaków hemocyjanina, oparta na miedzi, a nie na żelazie.

4. Temperatura – temperatura pokojowa i taka jaka na ogół panuje w naszyhc domowych akwariach jest dla ślimaków odpowiednia i nie wymagają ani grzałki ani termostatu. Problemy zaczynają się u większości gatunków powyżej 30 st. C i poniżej 15-11 st. C. Szczegółowe wymagania termiczne zależą od gatunku, więc warto zapoznać się z nimi, jeżeli planujemy akwarium np., w nieogrzewanym garażu itp.

5. Pożywienie – mimo powszechnego przekonania, że ślimaki po prostu zjadają resztki po karmieniu innych mieszkańców akwarium i glony, to nie jest to prawda, a już jeżeli są trzymane w osobnym akwarium, dostarczanie im pokarmu jest koniecznością – roślinnego, jak warzywa i liście (surowe lub zblanszowane ogórki, cukinię, marchew, sałatę, zielony groszek), pokarmu dla ryb, a najlepiej specjalnie skomponowanych komercyjnych mieszanek dla ślimaków w postaci granulek, tabletek czy pałeczek. Obfite karmienie, sprzątanie resztek to niekończące się zajęcie, jeżeli chcemy, żeby dodatkowo nasze ślimakowe akwarium nie wyglądało jak szambo. W dobrze utrzymanych, czystych akwariach z rybami wiele gatunków ślimaków głoduje. Trzeba brać pod uwagę gatunkowe wymagania akwariach – są gatunki wybitnie roślinożerne, jedzące rośliny naczyniowe - makrofitofagi (jak Marisa cornuarietis), które schrupią rośliny akwariowe, za to Pomacea diffusa (zakazana ampularia) zagłodzi się na śmierć wśród obfitej wegetacji akwariowej. Są gatunki żywiące się drobnymi glonami i filmem biologicznym rozwijającym się na twardych powierzchniach, jak kamienie czy szyby akwarium – mikrofitofagi – różne „neritiny”, „helmety” i „batmany” – one z kolei pozostawią rośliny w spokoju, ale oczekiwanie, że helmet oczyści z glonów liście roślin jest płonne, bo na rośliny on nie wchodzi i zdechnie z głodu wśród pięknie oskrobanych z glonów szyb akwarium. Są gatunki drapieżne, jak Anentome helena, gatunki uzupełniające roślinną dietę upolowanymi drobnymi zwierzętami, m.in. ślimakami - Asolene spixii, czy wspomniana Marisa cornuarietis i im trzeba zapewnić dostępność ofiar lub/i uzupełniające pokarmy białkowe, jak mięso ryb czy krewetek. Są też gatunki żerujące w detrytusie zalegającym dno akwarium, jak popularne świderki – wtedy po prostu wystarczy nie sprzątać .

6. Dbałość o muszelki – to temat rzeka. Muszle ślimaków zbudowane są z krystalicznej formy węglanu wapnia – aragonitu lub kalcytu a jej zewnętrzną powierzchnię chroni warstwa rogowa, zbudowana z białek podobnych do keratyny, odpowiedzialna także za kolor i wzór muszli. Tak więc do budowy zdrowej muszli potrzebny jest wapń i białko, zwłaszcza zawierające aminokwasy siarkowe. Proces przyswajania wapnia przez ślimaki jest nadal zagadką, wydaje się że największą rolę odgrywa przyswajanie wapnia z wody, więc kluczowe jest zapewnienie wysokiej twardości węglanowej. Niektóre ślimaki żyją jednak w naturze w dość miękkich wodach, lub wodach zwierających więcej magnezu niż wapnia a mają ładne muszelki, które w naszych akwariach niestety szybko erodują. Może więc pobierają wapń z pokarmem? Najbardziej podatne na erozję są Brotie, Tylomelanie i … zatoczki. Uszkodzenie mechaniczne muszli, jej warstwy rogowej, w transporcie w przypadku gatunków importowanych otwiera wrota do dalszej erozji, która jest nie do zatrzymania. Brotie i Tylomelanie, a nawet zatoczki erodują także w twardej wodzie i także karmione specjalnym pokarmem dla ślimaków o wysokiej zawartości wapnia. Ostatnio zastanawiałam się nad innymi czynnikami przyswajalności wapnia, jak wit. D3 i jej synteza pod wpływem promieniowania słonecznego UV, ale nic na ten temat w odniesieniu do ślimaków nie znalazłam. W akwariach ślimaki nie mają dostępu do promieniowania UV. Czy ktoś może eksperymentował z lampami emitującymi UVA i UVB w akwarium, jak dla gadów? Gatunki zagrzebujące się i żerujące w podłożu narażone są na mechaniczne uszkodzenia muszli przez żwirek o zbyt dużej granulacji i o ostrych krawędziach. Dla świderków, by były szczęśliwe, konieczny jest więc bardzo drobny piasek. No i oczywiście podawanie CO2 zwiększa tempo rozpuszczania ślimaczych muszli - więc NIE.

7. Bezpieczeństwo ślimaków – Pomacea diffusa by złożyć jaja wychodzi ponad powierzchnię wody! I najczęściej kończy swój żywot z roztrzaskaną muszlą, lub co gorsza, uznana za martwą, bo jest pół przymknięta w muszli (nie może się calkiem zamknąć ze względu na to, ze jest przepełniona jajami) i słabo reaguje, wyrzucona do śmieci czy spuszczona w kiblu . Trzeba więc zapewnić tym ślimakom możliwość bezpiecznego wychodzenia nad wodę bez wypadnięcia poza akwarium.

8. Nasze bezpieczeństwo – praktycznie każdy gatunek ślimaka czy to krajowego czy egzotycznego importowanego może być żywicielem pośrednim różnych pasożytów. Kluczowe w tym miejscu jest słowo p o ś r e d n i, co oznacza, że nasze rozmnażane w akwariach i nie mające kontaktu z innymi dzikimi zwierzętami ślimaki pasożytów nie mają. Inna sprawa to ślimaki importowane. Nigdzie nie znalazłam informacji o środkach zapobiegawczych zakażenia pasożytami importowanych ślimaków. Ale i tu nie jesteśmy na straconej pozycji – żeby stać się kolejnym żywicielem pasożyta musielibyśmy zjeść naszego pupila na surowo, pić wodę z akwarium czy nie wiem co jeszcze. Wszystkie nasze ślimaki krajowe są czymś zakażone a mimo to kąpiemy się jeziorze, czy rzece i nadal żyjemy.

[DanielP]

A czy są jakieś ślimaczki które znoszą okresowe spadki temperatury do ok 15 stopni w okresie zimowym i ok 26 w okresie letnim?

[zzyx]

okresowe spadki temperatury do ok 15 stopni w okresie zimowym

Nie wiem co masz na myśli mówiąc "okresowe". Czy chodzi o godziny, dni, czy miesiące. O ile mi wiadomo, żaden z tropikalnych gatunków nie przeżyje kilku, kilkunastu dni w takiej temperaturze. Jedynie Pomacea canaliculata pewnie by przeżyła, bo ona potrafi przeżyć 15-20 dni w temp. 0 st. C, ale ona też jest zakazana, tak jak ampularia Możesz zgłębić zagadnienie trzymania naszych rodzimych ślimaków, ale one z kolei nie przeżywają zimy w ciepłych akwariach bez hibernacji. Błotniarki na pewno nie przeżyją, podobno namułki są bardziej odporne, ale nie znam szczegółów. Trzeba by się skonsultować z kimś kto się zna.

Off topic, sorry, ale nie mogłam się powstrzymać - namułek pospolity (Lithoglyphus naticoides) uznany jest za inwazyjny gatunek obcy, tylko żyje na polskich ziemiach od 1873 i jest na wyginięciu

[DanielP]

Piszac okresowy miałem na myśli cały okres zimy. Co polecicie jako podstawowy pokarm dla ślimaków? Warto bawić się w gotowce czy lepiej przygotować coś samemu a jeżeli tak to co?:-)

[zzyx]

Warto bawić się w gotowce czy lepiej przygotować coś samemu a jeżeli tak to co?:-)

To mi przypomniało, że miałam zamówić coś w KFC

[eva]

Piszac okresowy miałem na myśli cały okres zimy. Co polecicie jako podstawowy pokarm dla ślimaków? Warto bawić się w gotowce czy lepiej przygotować coś samemu a jeżeli tak to co?:-)

Wydaje mi się, że dieta musi być przede wszystkim różnorodna. Jeśli woda jest miękka (czego nie polecam przy ślimakach, ale rozmnożyły mi się na takiej Helenki bez zachęty z mojej strony) to koniecznie pokarm dla ślimaków lub skorupiaków z wapniem np.Tropical Crusta Sticks. Ślimakom smakuje. Moje bardzo lubią lucernę (w pałeczkach dla krewetek), sparzone liście morwy i pokrzywy. Do tego różne jedzenie po rybkach i krewetkach. Mięsko też skubną. W akwarium mam dostępne drewno (na pewno Tylomelanie korzystają), liście ketapangu i glony (czyszczę tylko przednią szybę).